Hợp tác xã (HTX) trồng trọt, chăn nuôi xã Đồng Trung, khu 04, xã Đồng Trung, huyện Thanh Thủy đã chủ động áp dụng mô hình vườn, ao, chuồng (VAC) trong sản xuất nông nghiệp tại các thành viên trong HTX; sự kết hợp hài hoà giữa vườn, ao, chuồng đã hình thành chuỗi giá trị khép kín, lấy ngắn nuôi dài, giảm chi phí đầu vào sản xuất, tăng thu nhập ổn định góp phần cải thiện đời sống của hộ thành viên HTX.
Trao đổi với ông Phùng Thanh Thản là hộ thành viên HTX ông cho biết: trước đây gia đình tôi rất khó khăn, nhưng qua tư vấn của thành viên HTX và nhận thấy quê mình có nhiều thế mạnh để phát triển kinh tế theo mô hình kết hợp VAC nên tôi đã quyết tâm học hỏi triển khai thực hiện. Điểm lợi của mô hình này là vốn đầu tư không lớn, có thể tận dụng triệt để các sản phẩm phụ (chất thải) của các phân khúc trong chuỗi để tạo ra sản phẩm sạch, đảm bảo ATTP đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Theo chân ông Phùng Thanh Thản về thăm mô hình VAC, ông chia sẻ: “Ban đầu tôi chỉ có 2 ao thả cá kết hợp với khu vườn trồng cây ăn quả. Sau thời gian canh tác hiệu quả, thông qua HTX tôi đã mạnh dạn đăng ký vay vốn của Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh Phú Thọ để mở rộng quy mô sản xuất của mình. Sau đó, tôi mở rộng ao nuôi cá lên 3 ao với tổng diện tích 0,5 ha và thả cá trắm, chép, rô phi… xây dựng chuồng nuôi 250 con lợn thương phẩm và dùng phần diện tích còn lại trồng bưởi Diễn và các loại cây khác.
Khu vực chăn nuôi lợn của gia đình ông Phùng Thanh Thản là thành viên HTX
Đối với chăn nuôi lợn, toàn bộ chất thải đã được các hộ thành viên đầu tư xây dựng hầm biogas để đảm bảo không gây ô nhiễm môi trường và dùng làm nhiên liệu đốt trong sinh hoạt hàng ngày, chất thải lỏng được tạo ra sau quá trình phân huỷ từ hầm biogas là nguồn phân vi sinh rất tốt, được các thành viên tích trữ tưới cho vườn cây ăn quả. Bên cạnh đó nguồn chất thải rắn là phân được quản lý ủ compoos tạo ra nguồn phân hữu cơ phục vụ cho sản xuất trồng trọt.
Hiện nay toàn HTX đang trồng 7,5ha bưởi Diễn; 1ha bưởi da Xanh; 3ha Bơ, chính vì vậy toàn bộ phân chuồng và nước thải chăn nuôi sau khi xử lý được các hộ thành viên sử dụng làm phân hữu cơ phục vụ cho cây trồng trong vườn. Nhiều loại trái cây trong vườn bị hư, thối… được tận dụng làm nguồn thức ăn rất tốt cho cá, các loài gia súc, gia cầm.
Khu vườn trồng cây ăn quả của HTX
Với diện tích 1ha ao nuôi, các thành viên HTX trồng trọt, chăn nuôi xã Đồng Trung chủ yếu nuôi cá trắm, rô phi… Rất nhiều sản phẩm và nguyên liệu được lấy từ ao là nguồn thức ăn bổ sung có giá trị dinh dưỡng cao cho vật nuôi, tận dụng nước thải từ vật nuôi đã qua xử lý đưa trở lại ao để trở thành nguồn dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của cá. Mô hình VAC đã mang lại những hiệu quả cho các thành viên HTX như: tăng khả năng sản xuất trên diện tích đất, tận dụng được tối đa nguồn thức ăn tự nhiên, tận dụng được một lượng lớn phân hữu cơ để bón cho trồng trọt và cải tạo đất tốt, hạn chế ô nhiễm môi trường, giảm chi phí sản xuất.
Ông Đặng Trung Kiên, Giám đốc HTX cho biết: Mô hình VAC đã đem đến cho các hộ thành viên của HTX nhiều lợi ích rõ rệt, để các thành viên nhân rộng mô hình cũng như nắm vững quy trình, các thành viên HTX thường xuyên tham gia tập huấn các biện pháp kỹ thuật trong chăn nuôi, trồng trọt tại tỉnh và huyện.
Từ áp dụng và phát triển mô hình VAC trong sản xuất nông nghiệp tại các hộ thành viên, năm 2022 HTX trồng trọt, chăn nuôi xã Đồng Trung có doanh thu gần 4 tỷ đồng/năm. Mô hình sản xuất của HTX đã góp phần thay đổi tập quán của các hộ thành viên từ chăn nuôi, trồng trọt nhỏ lẻ sang tập trung, hướng đến liên kết tiêu thụ, tạo đầu ra ổn định và nâng cao thu nhập.
Phùng Việt Quân
Quỹ hỗ trợ phát triển HTX