Được mệnh danh là “Nữ hoàng của các loại hạt khô” và “cây tỷ đô”, mắc ca từ lâu đã khẳng định vị thế là cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao, chủ yếu phát triển ở các tỉnh Tây Nguyên. Song, vài năm gần đây, loại cây này đã và đang mở rộng ra nhiều vùng miền khác, trong đó có Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Thủy sản Vĩnh Lại (xã Bản Nguyên, tỉnh Phú Thọ) đang tiên phong thử nghiệm bước đầu đạt kết quả tích cực.

Ngay từ những ngày đầu (năm 2011) HTX Nông nghiệp Thủy sản Vĩnh Lại đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa cây mắc ca vào sản xuất tập trung, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị, hướng đi mới đầy tiềm năng cho nông nghiệp địa phương. Ông Lê Xuân Cương: Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc chia sẻ: “Mắc ca là cây có khả năng chống chịu tốt với điều kiện khắc nghiệt như hạn hán, sương muối, ít sâu bệnh, tuổi thọ cao. Hạt mắc ca chứa tới 78% dầu tự nhiên, không cholesterol, phù hợp xu hướng tiêu dùng hiện đại. Đặc biệt, vỏ quả dày giúp dễ bảo quản, thuận tiện trong vận chuyển và phân phối.”

Hiện nay, HTX đang trồng 1,5 ha mắc ca với hơn 300 cây. Nhờ tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật, từ tạo tán, bón phân, đến phòng trừ sâu bệnh định kỳ nên cây phát triển tốt, năng suất ổn định. Bình quân mỗi cây cho 20-30 kg quả tươi, tương đương 5-10 kg hạt khô. Với giá bán dao động 250.000-300.000 đồng/kg. Không chỉ dừng ở hiệu quả kinh tế, sản phẩm hạt mắc ca của HTX Vĩnh Lại còn được chứng nhận đạt OCOP 3 sao, khẳng định chất lượng và uy tín trên thị trường. Sản phẩm hiện được tiêu thụ chủ yếu tại Phú Thọ, Hà Nội và một số tỉnh lân cận, bước đầu tạo dựng được thương hiệu riêng trong phân khúc nông sản sạch, chất lượng cao.
Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thay thế các giống cây kém giá trị, không ổn định của HTX không chỉ góp phần nâng cao thu nhập, tạo sinh kế ổn định cho người dân, mô hình còn mở ra hướng phát triển nông nghiệp xanh, bền vững. Đây không chỉ là câu chuyện về một loại cây trồng mới, mà còn là minh chứng cho tư duy đổi mới, dám nghĩ dám làm của những người nông dân hiện đại, những người đang từng ngày góp phần tạo nên diện mạo mới cho nền nông nghiệp đất Tổ.
Cao Minh Phượng
Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ