Các địa phương tăng cường công tác dồn dổi, tích tụ ruộng đất, dần hình thành các vùng chuyên canh nông nghiệp công nghệ cao.
Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Tú Anh - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp &PTNT cho biết: Các Hiệp định thương mại tự do vừa được ký kết là cơ hội để nông sản “bay cao, vươn xa”. Để thích ứng với thời cuộc, bên cạnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, tạo sự quyết tâm cao trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, các địa phương cần đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp theo quy hoạch, kế hoạch đã đề ra trên cơ sở phát huy những lợi thế so sánh. Theo đó cần tập trung đổi mới hình thức sản xuất, quan hệ sản xuất; tạo điều kiện để doanh nghiệp, HTX đầu tư vào nông nghiệp; khuyến khích kinh tế trang trại, gia trại phát triển, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung; tăng cường sự liên kết chặt chẽ giữa sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm; đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học; phát triển vùng nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng thương hiệu sản phẩm.
Để tạo động lực mới cho nông nghiệp phát triển, phương thức sản xuất cần được thay đổi từ nhỏ lẻ, manh mún sang quy mô lớn, tập trung trong từng lĩnh vực, từng sản phẩm; chuyển mạnh từ sản xuất lấy số lượng làm mục tiêu sang sản xuất nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng cao; xây dựng kế hoạch sản xuất theo nhóm sản phẩm chủ lực cấp tỉnh, sản phẩm là đặc sản của địa phương theo mô hình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).
Với mục tiêu xây dựng và phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, có năng suất, chất lượng, khả năng cạnh tranh, qua đó cải thiện đời sống nhân dân, góp phần giảm nghèo, bảo vệ môi trường sinh thái, huyện Lâm Thao đã tập trung cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, đẩy mạnh quy hoạch vùng sản xuất, lựa chọn những sản phẩm chủ lực, đặc trưng để đầu tư phát triển theo hướng hàng hóa. Địa phương đã tiến hành rà soát, xác định, lựa chọn những cây trồng, vật nuôi có lợi thế, có thị trường; hình thành các vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, tập trung nguồn lực đầu tư nghiên cứu, giải quyết các vấn đề quan trọng bức thiết của ngành, đồng thời thúc đẩy chuyển giao và ứng dụng khoa học công nghệ.
Công ty CP khoa học và công nghệ H2, xã Đông Thành, huyện Thanh Ba ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước, các loại phân bón, dinh dưỡng cho cây vùng đồi qua thiết bị điều khiển tưới tự động, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm nông sản.
Ông Nguyễn Quốc Hùng-Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Lâm Thao nêu quan điểm: Để có một nền nông nghiệp hiện đại, bền vững, sản xuất nông nghiệp cần hoạt động theo hướng tăng hàm lượng khoa học đầu vào; ứng dụng sâu rộng khoa học công nghệ, nhất là công nghệ sinh học, công nghệ thông tin vào sản xuất, quản lý nông nghiệp. Bên cạnh đó, vấn đề nghiên cứu, chọn tạo và tổ chức sản xuất ra các giống cây trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng, giá trị thương phẩm cao cũng rất cần được chú trọng; đồng thời ưu tiên đầu tư nguồn lực cho các sản phẩm chủ lực, sản phẩm truyền thống có khả năng cạnh tranh.
Hiện tại, Lâm Thao đã xác định, lựa chọn được một số sản phẩm như rau an toàn Tứ Xã, tương Dục Mỹ, bánh làng Dòng, gạo chất lượng cao J02... là sản phẩm chủ lực, sản phẩm tiềm năng của địa phương. Huyện đã ưu tiên đầu tư nguồn lực, hỗ trợ khoa học kỹ thuật cho 2 sản phẩm là rau an toàn Tứ Xã và tương Dục Mỹ phát triển, chuẩn hóa thành sản phẩm OCOP.
Bên cạnh đó, không chỉ đầu tư ứng dụng khoa học kỹ thuật, chuyển giao công nghệ vào sản xuất, chú trọng khâu lựa chọn giống mà còn cần đổi mới phương thức sản xuất, vừa đảm bảo năng suất, chất lượng, tạo ra giá trị cao cho sản phẩm vừa thích ứng với thị trường. Ông Nguyễn Văn Thắng - Chủ tịch UBND xã Yên Sơn, huyện Thanh Sơn chia sẻ: Đối với vùng núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số như chúng tôi, để thay đổi phương thức sản xuất, vấn đề quyết định ở đây phụ thuộc vào chính sự thay đổi tư duy của bà con nông dân. Cùng với sự đồng hành của Nhà nước trong việc hỗ trợ về cơ chế, chính sách, không ai khác, người nông dân phải chủ động thay đổi để thích ứng với thời cuộc ngay từ chính mảnh vườn, thửa ruộng của mình, xóa bỏ tư duy tự cung tự cấp, coi đây là lối thoát căn bản để xóa đói giảm nghèo và vươn lên làm giàu.
Thực tế cho thấy, việc đổi mới phương thức sản xuất rất cần có sự hợp tác, tổ chức liên kết, sự tham gia của doanh nghiệp, hợp tác xã, đây là một trong những yếu tố quyết định việc nâng cao giá trị, tạo đầu ra cho nông sản bền vững. Vì vậy, xây dựng mô hình tổ chức sản xuất phù hợp, có sự liên kết giữa các “nhà”: Nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp và nông dân là rất quan trọng; khuyến khích hợp tác, liên kết từ sản xuất, bảo quản, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị. Trước mắt, tập trung ở những vùng đã phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa, quy mô lớn.
Để nâng cao giá trị nông sản cần tăng cường công tác xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, quản lý chất lượng sản phẩm; đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, tìm hiểu thị trường gắn với từng sản phẩm hàng hóa cụ thể; khuyến khích nhân rộng mô hình kiểm soát, quản lý chất lượng nông sản theo chuỗi giá trị.
Nhằm thúc đẩy phát triển liên kết chuỗi, đồng thời với việc xây dựng các vùng nguyên liệu chuyên canh, các cấp, ngành, địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh dồn đổi, tích tụ tập trung đất đai, tạo quỹ đất lớn liền vùng, liền thửa thuận lợi cho việc canh tác, đưa cơ giới vào sản xuất. Mặt khác, tăng cường triển khai thực hiện các chính sách, tháo gỡ khó khăn, thu hút các thành phần kinh tế đầu tư vào khu vực nông nghiệp, nông thôn; đặc biệt thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp kể cả trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
Chương trình xây dựng nông thôn mới đang được tỉnh chỉ đạo triển khai quyết liệt, trong đó, việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông nghiệp rất được quan tâm. Bởi vậy các địa phương cần chú ý lựa chọn ưu tiên đầu tư, nâng cấp các công trình hiện có, nhất là các công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp; thực hiện có hiệu quả cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển nông nghiệp theo đúng tinh thần Nghị quyết 05 của HĐND tỉnh cũng như các chương trình tín dụng ưu đãi đối với lĩnh vực nông nghiệp, nhất là phát triển nông nghiệp trọng điểm của tỉnh. Tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, trong đó đổi mới phương thức đào tạo nghề cho lao động nông thôn; nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý thủy nông, thú y, bảo vệ thực vật, khuyến nông, khuyến lâm...
Mục đích của phát triển nông nghiệp bền vững được xác định là kiến tạo một nền sản xuất nông nghiệp bền vững cả về lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất gắn với bảo vệ môi trường; có tốc độ tăng trưởng, năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất kinh doanh ngày càng cao và vững chắc. Hy vọng, với những thành quả đã đạt được cùng các tiềm năng, lợi thế cũng như các giải pháp đồng bộ sẽ là nền tảng để sản xuất nông nghiệp của tỉnh tiếp tục có bước phát triển theo hướng hiện đại và bền vững.
Theo PTĐT