Huyện Lâm Thao có nghề truyền thống trồng rau màu, với quy mô tập trung thành vùng chuyên canh với diện tích lớn. Thực hiện chủ trương phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa nhằm tăng giá trị thu nhập trên cùng đơn vị diện tích, nâng cao thu nhập cho người dân của UBND tỉnh. Huyện Lâm Thao đã ban hành Kế hoạch số 61/KH-UBND ngày 21/3/2024 về phát triển các vùng sản xuất rau an toàn, tập trung, bảo đảm truy xuất nguồn gốc gắn với chế biến và thị trường tiêu thụ đến năm 2030. Để triển khai thực hiện có hiệu quả, chính quyền địa phương đã tập trung chỉ đạo xây dựng vùng sản xuất chuyên canh, được đầu tư sản xuất theo chuỗi liên kết, tạo ra vùng sản xuất tập trung, chuẩn hóa quy trình sản xuất và áp dụng ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ theo chuỗi giá trị. Năm 2020, Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp hạt giống Đất Tổ, khu Thị Tứ, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ được thành lập với 30 hộ thành viên tham gia với ngành nghề kinh doanh chính: Cung cấp các loại hạt giống, phân bón, thuốc BVTV sinh học, quy trình sản xuất rau, củ, quả an toàn theo mùa vụ và đặc biệt mô hình trồng, sản xuất hành xanh của HTX đang được chú trọng và hướng tới phát triển thương hiệu, chế biến sâu hành xanh Lâm Thao của HTX.
Gặp gỡ và trao đổi, anh Phan Văn Lý - Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX nông nghiệp hạt giống Đất Tổ cho biết: Hành xanh loại gia vị phổ biến trong ẩm thực Việt Nam, phù hợp với điều kiện khí hậu của các vùng miền Bắc, khả năng kháng bệnh tốt và tốn ít công chăm sóc, thích hợp với nhiều loại đất. Đặc biệt, trong những loại cây rau màu mà HTX đang trồng thì hiện nay cây hành xanh đang được thị trường tiêu thụ rất lớn, giá thành hành lá hàng năm luôn ổn định, vì vậy hành xanh mang lại giá trị hiệu quả kinh tế cao hơn rất nhiều so với mô hình trồng lúa. Với tổng diện tích 8,6ha chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả sang mô hình trồng canh tác các loại rau, củ, quả theo mùa để đáp ứng nhu cầu thị trường. Trong đó, HTX đã phát triển thành công 3,6ha diện tích trồng hành xanh. Thời gian sinh trưởng của cây hành xanh từ 40 - 45 ngày là cho thu hoạch, mỗi năm thu hoạch 4 - 5 vụ, sản lượng đạt khoảng 108 tấn hành xanh/ năm, cung cấp ra thị trường trong tỉnh và nhiều tỉnh thành trong cả nước.
Anh Lý cũng chia sẻ thêm: Để giữ gìn chất lượng giống hành xanh của thị trấn Lâm Thao, các hộ thành viên trong HTX đã tự sản xuất giống hành bằng việc để cây già nở hoa và thu hoạch lấy hạt giống, chứ không nhập nguồn giống từ bên ngoài vào trồng. Hiện nay HTX trồng hành theo hình thức: Gieo hạt, khi được cây mạ thì nhổ đem cấy vào luống giống như cấy lúa. Đây là phương pháp trồng giúp cho cây phát triển tốt, khỏe mạnh, cứng lá và đẻ nhánh tốt, cho năng suất cao đảm bảo chất lượng hành xanh.
Quy trình trồng hành xanh được HTX nông nghiệp hạt giống Đất Tổ xây dựng với 07 công đoạn như trồng, chăm sóc, thu hoạch, loại bỏ đất cát,100% sản phẩm sau khi thu hoạch đều được sơ chế, đóng gói, dán tem mác bán ra thị trường. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm tốt và an toàn, trong mỗi quy trình, các thành viên của HTX đều đảm bảo nghiêm ngặt nhất là khâu trồng và chăm sóc. Các thành viên của HTX đều được tập huấn về kỹ thuật sản xuất rau, củ, quả theo hướng hữu cơ và áp dụng ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất như: Hệ thống phun mưa tự động, sử dụng phân bón hữu cơ vi sinh, thời điểm sử dụng thuốc phòng trừ sâu bệnh có nguồn gốc sinh học, thời gian cách ly trước khi đưa sản phẩm ra thị trường, thời gian sử dụng phân bón.. thực hiện việc ghi sổ nhật ký thường xuyên, rõ ràng. Nhờ đó mà chất lượng sản phẩm được kiểm soát chặt chẽ và hiện nay sản phẩm hành xanh của HTX đã được chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao.
Với sự quan tâm định hướng của chính quyền địa phương, sản phẩm hành xanh của HTX đã và đang trở thành sản phẩm chủ lực của HTX và trong thời gian tới HTX sẽ tiếp tục tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất như xây dựng nhà màng, đầu tư thêm trang thiết bị phục vụ sản xuất và chế biến sản phẩm như sản phẩm hạt dinh dưỡng từ hành xanh, mở rộng quy mô diện tích vùng trồng hành xanh không chỉ ở thị trấn Lâm Thao mà còn mở rộng tại các xã trong toàn huyện. Bên cạnh đó, để sản phẩm được phát triển ổn định và bền vững, HTX tiếp tục đẩy mạnh xúc tiến thương mại, quảng bá giới thiệu sản phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên không gian mạng, liên kết tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị mở rộng phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm như ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp chế biến thực phẩm và siêu thị lớn, tạo cơ hội cho HTX mở rộng thương hiệu hành xanh Lâm Thao sạch, an toàn, mở ra nhiều hướng phát triển bền vững cho nông nghiệp địa phương.
Có thể nói, mô hình trồng hành xanh của HTX nông nghiệp hạt giống Đất Tổ không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho thành viên, người lao động trong HTX mà còn đóng góp xây dựng kinh tế địa phương, góp phần thực hiện tốt chủ trương của huyện, của tỉnh đề ra.
Cao Minh Phượng
Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ