Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là chương trình phát triển kinh tế quan trọng nhằm thúc đẩy sản xuất phát triển, nâng cao thu nhập cho cộng đồng dân cư khu vực nông thôn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động nông thôn, bảo tồn và phát huy các giá trị sản phẩm truyền thống trên địa bàn tỉnh Phú Thọ
Thời gian qua, tỉnh Phú Thọ đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm xúc tiến quảng bá, tư vấn, định hướng xây dựng các sản phẩm OCOP. Đến tháng 9/2023, trên địa bàn tỉnh có trên 160 sản phẩm OCOP đạt hạng 3 sao trở lên; giá trị sản lượng hàng hóa từ các sản phẩm OCOP tăng từ 10% - 15% so với trước khi được công nhận sản phẩm OCOP, một số chủ thể có doanh thu tăng cao như: HTX Mì gạo Hùng Lô, doanh thu tăng 35%; HTX Thịt chua Thanh Sơn, doanh thu tăng 25%, HTX sản xuất chè an toàn Long Cốc, doanh thu tăng 15%...; góp phần giải quyết việc làm ổn định cho 1.200 lao động, với thu nhập từ 4,5 triệu - 7 triệu đồng/người/tháng.
Thực hiện Kế hoạch số 4265/KH-UBND ngày 22/9/2021 về triển khai thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021-2025, Kế hoạch số 316/KH-UBND ngày 08/02/2023 về Kế hoạch Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) trên địa bàn tỉnh Phú Thọ năm 2023, Huyện Tân Sơn đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn của huyện tích cực hướng dẫn, hỗ trợ các chủ thể sản xuất sản phẩm đặc trưng trên địa bàn huyện từng bước hoàn thiện quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng, bao bì, nhãn mác, logo, tem truy xuất nguồn gốc … đồng thời tư vấn, hỗ trợ các chủ thể hoàn thiện hồ sơ tham gia đánh giá sản phẩm OCOP. Đến nay, trên địa bàn huyện đã có 10 sản phẩm của 07 chủ thể được chứng nhận sản phẩm OCOP, trong đó có 3 sản phẩm đạt 4 sao, 7 sản phẩm đạt 3 sao như: Chè xanh an toàn, Rượu ngô; Mật ong hoa rừng; Du lịch cộng đồng …

Một trong những HTX đi đầu trong việc xây dựng sản phẩm OCOP trên địa bàn huyện Tân Sơn là HTX sản xuất chè an toàn Long Cốc. Từ năm 2020 - 2022, HTX đã có 03 sản phẩm được chứng nhận đạt OCOP 4 sao gồm: Chè xanh Bát tiên Long Cốc; Chè Đinh Đặc Sản; Chè Đinh Bát Tiên, 01 sản phẩm được chứng nhận đạt 3 sao là Chè Shan Tuyết – Long Cốc. Sau 3 năm được công nhận, sản phẩm của HTX đã phát triển về quy mô sản xuất, tăng doanh thu và đầu tư cải tiến về chất lượng, bao bì, nhãn mác, tem truy xuất… khách hàng cũng có sự yên tâm, tin tưởng hơn về chất lượng sản phẩm, việc tiêu thụ sản phẩm cũng thuận lợi hơn trước. Với thị trường tiêu thụ khá ổn định HTX đã giúp nhiều hộ thành viên nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống.
Cùng với chè xanh, rượu ngô Tân Sơn cũng được xác định là một trong những sản phẩm chủ lực của huyện. Rượu ngô Tân Sơn là sản phẩm truyền thống lâu đời mang lại nguồn thu nhập chính cho nhiều hộ gia đình trên địa bàn huyện, sản phẩm đang có tiềm năng phát triển tốt. Trên địa bàn huyện đã có 02 sản phẩm được đánh giá đạt OCOP 3 sao là: Đặc sản rượu ngô Mường Cúc của Hợp tác xã nông nghiệp và dịch vụ Mường Cúc và rượu ngô Xuân Sơn men lá của cơ sở sản xuất Thành Thảo. Thông qua việc đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP các chủ thể đã chủ động nâng cao chất lượng sản phẩm, tổ chức sản xuất theo hướng an toàn, đổi mới mẫu mã, hình thức, tích cực giới thiệu, quảng bá sản phẩm tại các hội chợ xúc tiến thương mại, các siêu thị, hệ thống bán lẻ trong và ngoài tỉnh, từ đó mở rộng thị trường tiêu thụ và ngày càng phát triển bền vững.
Ông Nguyễn Xuân Việt - Trưởng phòng nông nghiệp huyện Tân Sơn cho biết tham gia Chương trình OCOP, các chủ thể đã đổi mới tư duy, cách thức sản xuất, mạnh dạn đầu tư máy móc, ứng dụng khoa học công nghệ để làm ra sản phẩm chất lượng, có giá trị gia tăng cao. Đồng thời, quảng bá hình ảnh, nâng cao thương hiệu các sản phẩm chủ lực của địa phương. Đây là cơ sở để hình thành vùng sản xuất tập trung, đẩy mạnh liên kết sản xuất, góp phần xây dựng thành công chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện chương trình vẫn còn nhiều khó khăn do: Số lượng hàng hóa đặc trưng của huyện ít; Quy mô sản xuất chưa tạo thành hàng hóa tập trung; quy trình chăm sóc, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thâm canh chưa đồng bộ; chất lượng, mẫu mã một số sản phẩm chưa đồng đều; kỹ năng liên kết sản xuất của các chủ thể còn hạn chế; các dịch vụ hỗ trợ như: thiết kế nhãn mác, bao bì, logo, tem truy xuất nguồn gốc… trên địa bàn huyện còn khó khăn.
Năm 2023, Huyện Tân Sơn có 05 sản phẩm đăng ký tham gia đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP. Để hỗ trợ các chủ thể có thêm điều kiện hoàn thiện bao bì, nhãn mác, mã số mã vạch, tem truy suất nguồn gốc, quảng cáo, tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, HĐND huyện Tân Sơn đã ban hành Nghị quyết số 06/NQ-HĐND, ngày 20/7/2022 về cơ chế hỗ trợ mô hình phát triển nông lâm nghiệp trên địa bàn huyện Tân Sơn giai đoạn 2022 - 2025, theo đó huyện có cơ chế hỗ trợ kinh phí cho các chủ thể khi tham gia đánh giá sản phẩm OCOP với mức hỗ trợ tối đa 35 triệu đồng/sản phẩm được chứng nhận. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, khuyến khích các tổ chức kinh tế, hộ gia đình tham gia Chương trình OCOP; khuyến khích nâng cao chất lượng sản phẩm theo tiêu chí OCOP, phát triển sản phẩm mới và đa dạng hóa sản phẩm... từng bước phát triển các sản phẩm OCOP trở thành thương hiệu uy tín, chất lượng, đáp ứng nhu cầu thị trường gắn với nâng cao đời sống cho người dân./.
Phan Thị Hồng Nhung
Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ