Trạm Thản là xã miền núi nằm ở phía bắc huyện Phù Ninh với diện tích tự nhiên là 1.128,32ha. Xã Trạm Thản có 08 khu dân cư, với 4.633 nhân khẩu, người dân sống chủ yếu bằng nghề nông nghiệp, trong đó nghề ươm cây giống là chủ yếu. Đây là điều kiện thuận lợi, đồng thời có Trung tâm giống cây nông, lâm nghiệp của Viện nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc nằm trên địa bàn, từ nhiều năm nay người dân phát triển mạnh nghề ươm cây giống. Đến nay xã có trên 100 hộ làm nghề ươm cây giống và các loại cây lâm nghiệp, cây ăn quả, cây dược liệu…
Diện tích sản xuất hiện nay của HTX là 16.000m2
Trước đây, các hộ làm nghề ươm cây giống đều là tự phát, tự quy hoạch vườn nhà, việc chăm sóc, nhân giống chủ yếu thông qua kinh nghiệm, nên nhiều loại cây giống chất lượng không cao. Việc ươm trồng không theo quy hoạch, định hướng đã dẫn đến tình trạng sản xuất dư thừa, tiêu thụ khó khăn, giá thấp, không ổn định, đã gây thiệt hại lớn cho nhiều hộ dân, đồng thời gây tâm lý hoang mang trong đầu tư sản xuất.
HTX sản xuất chủ yếu các loại cây giống: cây keo, cây mỡ, cây lát, cây quế, cây bồ đề
Nắm bắt được tình hình, Hội Liên hiệp phụ nữ xã Trạm Thản đã mạnh dạn đề xuất với UBND xã, Hội phụ nữ huyện, tỉnh và Liên minh HTX tỉnh hỗ trợ tuyên truyền vận động thành viên tham gia thành lập HTX. HTX ươm cây giống Trạm Thản thành lập vào tháng 12/2019, với 19 thành viên, điều đặc biệt là thành viên 100% là hội viên phụ nữ xã. Các hộ thành viên tự nguyện liên kết diện tích đất tạo ra vùng sản xuất cây giống tập trung với tổng diện tích sản xuất của HTX hiện nay đạt gần 16.000m2. HTX đã luôn chủ động về kế hoạch, chỉ đạo thống nhất về quy trình kỹ thuật và các khâu trong quá trình tổ chức sản xuất, bao tiêu trọn gói sản phẩm đầu ra theo các hợp đồng ký kết.
Chị Hà Thị Hoa - Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX cho biết: “Nhớ lại ban đầu, công tác vận động các hộ tham gia gặp nhiều khó khăn, nhưng với quyết tâm, kiên trì vận động, thuyết phục thành viên tham gia, bằng cách đề ra mục tiêu rất cụ thể và rõ ràng là: giúp các hộ thành viên liên kết chặt chẽ hơn, việc sản xuất phải có kế hoạch rõ ràng, HTX đã xây dựng và thống nhất về quy trình sản xuất từ đầu vào: ký kết các hợp đồng cung ứng vật tư, phôi, mầm… đảm bảo chất lượng, tới đầu ra, bán cây giống cho các hộ thành viên”. HTX đã thống nhất lựa chọn một số nhà cung cấp cây giống nhân ươm có nguồn gốc rõ ràng, có khả năng truy suất khi cần thiết, tiến tới xây dựng thương hiệu cây giống Trạm Thản, nâng giá trị sản phẩm hàng hóa trên diện tích đất trồng, đem lại lợi ích cho chính các thành viên HTX.
HTX tích cực đẩy mạnh xúc tiến tương mại, đã ký kết được nhiều hợp đồng tiêu thụ trong và ngoài tỉnh
Khởi đầu bao giờ cũng rất khó, việc vận động chị em tham gia thành viên HTX lại càng khó hơn, do chị em chưa hiểu hết về mô hình HTX, đặc biệt là hoài nghi về lợi ích mà HTX sẽ mang lại cho họ. Nhưng đến nay, cùng sự cố gắng nỗ lực của Hội đồng quản trị, sự quan tâm của các cấp, các ngành, HTX đã từng bước giúp thành viên HTX khắc phục được khó khăn, góp phần làm cho thu nhập của mỗi hộ thành viên tăng lên đáng kể. Từ đó thành viên đã tin tưởng hơn vào HTX, tin tưởng vào đội ngũ Ban lãnh đạo cùng triển khai kế hoạch sản xuất, đáp ứng với từng đơn hàng mà HTX ký kết được, đảm bảo thống nhất, hiệu quả.
chị Hoa cũng cho biết thêm: “Đến thăm một số vườn ươm và một số hộ thành viên, chúng tôi đều nhận được những phản hồi tích cực của các thành viên về hoạt động của HTX”. Chị Nguyễn Thị Xuân thành viên HTX phấn khởi chia sẻ: “Trước đây, gia đình tôi thu nhập từ việc ươm cây chỉ đủ ăn, tôi đã tận dụng khai thác hết diện tích đất, sản xuất theo kế hoạch của HTX nên không lo bao tiêu đầu ra sản phẩm, vật tư đầu vào mua chung rẻ hơn mua lẻ tại cửa hàng; giá bán cây giống ổn định, thu nhập của hộ thành viên được cải thiện, vượt qua khó khăn, có tiền chăm lo cho con cái học hành”.
Hiện nay HTX chủ yếu sản xuất các loại cây giống, như: cây keo, cây mỡ, cây lát, cây quế, cây bồ đề… Song chủ yếu vẫn là giống cây keo. Với giá bán trung bình cây keo úc là 1.000 đồng/cây, keo tai tượng 500 đồng/cây, quế 1.200-1.500 đồng/cây, trừ chi phí, tùy theo diện tích vườn ươm, trung bình mỗi hộ thành viên có lãi từ 80 - 250 triệu đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho hàng trăm lao động chính ở địa phương.
Để HTX ươm cây giống Trạm Thản phát triển bền vững, là điểm tựa vững chắc cho thành viên, Hội đồng Quản trị và Ban Giám đốc đã xác định mục tiêu để phấn đấu thực hiện, trong thời gian tới HTX cần tiếp tục đẩy mạnh việc mở rộng thị trường; trú trọng vào việc nâng cao chất lượng các loại cây giống, mở rộng ươm cây hoa, cây xanh cung cấp cho các đơn hàng trang trí cảnh quan đô thị để đa dạng các mặt hàng, khai thác tối đa diện tích đất canh tác; đồng thời sớm hoàn thiện các tiêu chí đề nghị các cấp, các ngành hỗ trợ HTX trong việc xây dựng thương hiệu cây giống Trạm Thản. Bên cạnh đó, HTX tiếp tục quan tâm đến xây dựng đội ngũ cán bộ, nâng cao năng lực công tác quản trị, điều hành HTX, tuyên truyền vận động thêm thành viên tham gia HTX. Với sự quyết tâm và nhiệt huyết, tin chắc HTX ươm cây giống Trạm Thản sẽ ngày càng phát triển bền vững./.
Nguyễn Hồng Sơn
Phó giám đốc phụ trách Trung tâm TVHTKTTT