Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông nghiệp Dậu Dương được thành lập vào năm 1993 tại xã Dân Quyền, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ. Trong suốt quá trình hoạt động 30 năm qua, HTX đã nhiều lần chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX, nhưng quy mô và lĩnh vực hoạt động ít thay đổi, chủ yếu vẫn xoay quanh một số dịch vụ nông nghiệp như: dịch vụ thủy lợi, bảo vệ sản xuất, bảo vệ thực vật và dịch vụ vật tư nông nghiệp.
Những năm gần đây hệ thống dịch vụ nông nghiệp được các công ty, doanh nghiệp thuộc các tập đoàn lớn quan tâm nên có sự cạnh tranh rất lớn, vì vậy các hoạt động dịch vụ nông nghiệp của HTX gặp nhiều khó khăn; HTX đã chủ động xây dựng phương án mở rộng cung cấp dịch vụ, để duy trì hoạt động của HTX và tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho thành viên và người lao động. Thời điểm cách đây hơn 2 năm, xã Dân Quyền đang trong quá trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, đây là tiêu chí số 17 về môi trường trong bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới, đây là chỉ tiêu khó, vô cùng nan giải và chưa có hướng giải quyết; Thực trạng rác thải sinh hoạt của người dân vứt bừa bãi ở khắp nơi như lề đường, kênh mương hay cống rãnh của xã, gây ô nhiễm nghiêm trọng tới môi trường đất, nước và cả không khí, làm ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống sinh hoạt của người dân. Để chung tay cùng với chính quyền địa phương và nhân dân giải quyết triệt để tình trạng ô nhiễm rác thải trên địa bàn, HTX đã quyết định triển khai dịch vụ thu gom rác, quyết định này đã nhận được sự đồng thuận và tạo điều kiện ủng hộ của cấp ủy Đảng, chính quyền và người dân; HTX bắt đầu triển khai dịch vụ vệ sinh môi trường cho người dân trên địa bàn xã từ tháng 10/2021.
Thời gian đầu triển khai, HTX cũng gặp rất nhiều khó khăn do chưa có kinh nghiệm tổ chức thực hiện, phương tiện hoạt động còn thiếu, mức thu phí vệ sinh môi trường trên đầu người thấp, tỷ lệ người dân tham gia đóng phí vệ sinh môi trường chỉ đạt khoảng 45% trên tổng số nhân khẩu; thêm vào đó lại đúng thời điểm đại dịch Covid - 19, phải cách ly, hạn chế tiếp xúc song với sự quyết tâm, HTX đã đi thăm quan học tập kinh nghiệm của các HTX trên địa bàn tỉnh; xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai, bám sát tranh thủ sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo địa phương, chủ động tiếp cận với các Bí Thư, Trưởng khu dân cư để tuyên truyền vận động và thông qua hệ thống phát thanh xã tuyên truyền người dân tích cực tham gia phối hợp (phân loại rác, thu gom rác đưa đến điểm tập kết, đóng phí vệ sinh môi trường đầy đủ…); đồng thời có những giải pháp cụ thể về huy động vốn đầu tư ban đầu, phân công cụ thể các thành viên phụ trách từng phần việc. Để phục vụ dịch vụ thu gom rác thải, HTX đã đầu tư 07 xe đẩy rác, 02 xe lôi, dụng cụ và các trang thiết bị bảo hộ cho người lao động trực tiếp… lịch thu rác cố định mỗi tuần 02 lần vào các buổi sáng thứ 5 và chủ nhật; rác thải của người dân được tập kết tại ven các trục đường và HTX thu gom để đưa đến điểm tập trung rác và Ban quản lý các công trình công cộng huyện Tam Nông sẽ chở đi xử lý. HTX cũng đề xuất với chính quyền địa phương có quy định xử phạt đối với những hộ gia đình không tham gia nộp phí vệ sinh môi trường, xả rác bừa bãi ra môi trường và phát động các chương trình phong trào thi đua “vườn xanh, nhà sạch” gắn với xây dựng nông thôn mới nâng cao. Để người dân tận dụng hiệu quả rác thải hữu cơ, HTX đã tổ chức tập huấn và khuyến khích người dân phân loại rác ủ phân compost đối với rác hữu cơ làm phân hữu cơ phục vụ cho cây trồng. Cùng với đó là phát động các chương trình ngày Chủ nhật xanh, tổ chức dọn rác kênh mương, dọn dẹp chỉnh trang lề đường ngõ xóm, nhằm hạn chế tối đa tình trạng thải rác bừa bãi và nâng cao ý thức người dân trong bảo vệ môi trường nông thôn. Với các dịch vụ truyền thống và dịch vụ thu gom rác thải của HTX đã tạo thêm việc làm cho gần 10 lao động địa phương, với mức thu nhập từ 3,5 - 5,5 triệu đồng/người/tháng. Hiện nay dịch vụ thu gom rác thải cho hiệu quả kinh tế còn thấp, nhưng đã mang lại hiệu quả và ý nghĩa rất lớn về xã hội và môi trường.
Sau gần 2 năm triển khai thực hiện, với nỗ lực quyết tâm của HTX, sự ủng hộ tạo điều kiện chính quyền địa phương và đặc biệt sự phối hợp của người dân; Đến nay, dịch vụ thu gom rác thải đã đi vào nề nếp, người dân đã dần nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn môi trường sống, góp phần xây dựng đời sống văn hoá, xây dựng nông thôn mới, tỷ lệ đóng phí vệ sinh môi trường của người dân dần được nâng lên (ban đầu 45% đến nay là 75%); tình trạng ô nhiễm môi trường của xã cơ bản được khắc phục, cảnh quan được cải thiện đáng kể, đường làng ngõ xóm luôn được sạch đẹp, không còn tình trạng rác thải vứt bừa bãi. Tuy nhiên, dịch vụ thu gom rác thải của HTX còn gặp nhiều khó khăn, đây là nội dung cần tiếp tục tháo gỡ trong thời gian tới như: chưa có bãi tập kết rác thải tập trung; tỷ lệ người dân đóng phí vệ sinh môi trường chưa cao; đầu tư trang thiết bị, dụng cụ hỗ trợ việc thu gom chất thải đảm bảo an toàn cho người lao động; đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền trên nhiều kênh; thực hiện nghiêm quy chế xử phạt các hành vi vi phạm về môi trường ….
Bảo vệ môi trường là nhiệm vụ quan trọng trong giai đoạn hiện nay và chỉ đạt được kết quả nếu có sự tham gia, chung tay của cả cộng đồng, trong đó người dân đóng vai trò trung tâm. Thời gian tới, HTX tiếp tục cùng với chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến sự cần thiết phải bảo vệ môi trường, vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn minh, văn hóa thân thiện với môi trường, tự giác chấp hành các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, khuyến khích nhân dân đầu tư chỉnh trang các khu dân cư tạo môi trường sống nông thôn khang trang, sạch, đẹp./.
Lê Thị Phú
Liên minh HTX tỉnh