Từ lâu, cái nắng sớm và làn sương mỏng miền đất trung du đã ươm mầm cho những búp chè xanh mướt, tinh khiết, thứ đặc sản mà người dân xã Xuân Đài, Phú Thọ, vẫn thầm lặng gìn giữ qua bao thế hệ. Chè Xuân Sơn không chỉ là hương vị quê nhà, mà còn là kết tinh của đất đai, khí hậu và tình yêu lao động chân chất. Thế nhưng, phải đến khi có những bàn tay tâm huyết của Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông lâm nghiệp Xuân Đài thì giấc mơ đưa chè sương sớm vươn xa mới thực sự bắt đầu.
Hành trình từ một đặc sản địa phương trở thành sản phẩm OCOP 3 sao là một bước tiến dài đầy nỗ lực. Tất cả bắt nguồn từ vùng nguyên liệu được thiên nhiên ưu ái cùng khí hậu mát mẻ quanh năm tạo ra thứ chè có hương vị đậm đà, thơm dịu đặc trưng không thể trộn lẫn. Không dừng lại ở lợi thế tự nhiên, hợp tác xã kiên trì sản xuất theo hướng hữu cơ, nói không với hóa chất, để mỗi gram chè thành phẩm đều giữ trọn vẹn sự an toàn và thuần khiết. Quá trình chế biến được HTX tuân thủ theo quy trình chế biến chè xanh đặc sản, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Bao bì được đầu tư chỉn chu, hiện đại, bắt mắt, tích hợp tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng, giúp người tiêu dùng thêm phần tin tưởng. Năm 2023, “Chè sương sớm Xuân Sơn” chính thức được công nhận là sản phẩm OCOP Hạng 3 sao. Tấm giấy chứng nhận sản phẩm OCOP mở ra cánh cửa rộng hơn, từ chỗ chỉ quanh quẩn trong làng, xã và các vùng lân cận, giờ đây, sản phẩm đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử, tham gia nhiều hội chợ OCOP toàn quốc, tự tin bước vào thị trường lớn.
Những con số biết nói đã chứng minh sự thay đổi, phát triển: sản lượng chè khô tiêu thụ tăng gấp đôi, từ 1,5-2 tấn lên trên 3 tấn mỗi năm, doanh thu đạt trên 900 triệu đồng/năm, đặc biệt nhờ từng bước nâng cao chất lượng nên giá bán sản phẩm đã tăng từ 150.000 đồng/kg lên 300.000 đồng/kg. HTX đã tạo công ăn việc làm cho hàng chục lao động địa phương với mức thu nhập ổn định, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, giữ chân người dân với nghề truyền thống. Bên cạnh sản phẩm chủ lực là chè sương sớm, HTX đang ấp ủ kế hoạch mở rộng sang các dòng trà túi lọc tiện lợi, trà quà tặng cao cấp, nhằm đa dạng hóa và chinh phục thêm nhiều phân khúc khách hàng. Giữa thị trường ngày nay có quá nhiều chủng loại sản phẩm chè khác nhau cùng sự cạnh tranh gay gắt; nhưng thế mạnh của HTX vẫn là những đồi chè nguyên liệu xanh mướt, được bàn tay các thành viên HTX chăm sóc, thu hái và sản xuất theo quy trình đảm bảo an toàn, mang đến những tách chè thơm ngon, tròn vị.
Hiện nay, hợp tác xã đang tiếp tục đầu tư dây chuyền chế biến bán tự động, mở rộng thêm 5 ha vùng nguyên liệu và hoàn thiện hồ sơ để nâng hạng sản phẩm chè sương sớm Xuân Sơn lên sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao trong năm 2025. Với mong muốn không chỉ là phát triển kinh tế cho các hộ thành viên, mà còn là niềm tự hào sâu sắc của những người dân làm chè ở Xuân Đài, “Chè sương sớm Xuân Sơn”, từ những búp chè non tắm sương sớm, giờ đã thực sự trở thành thứ quà tinh túy, kết nối với nhiều người thưởng thức chè trên mọi miền đất nước.
Lê Đỗ Ngọc Quỳnh
Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ